SĄDY CORAZ CZĘŚCIEJ I CORAZ ŚMIELEJ WYDAJĄ POSTANOWIENIA O ZABEZPIECZENIU W SPRAWACH DOTYCZĄCYCH FRANKOWYCH UMÓW KREDYTU. WYNIKA TO Z JEDNEJ STRONY Z TEGO, ŻE POLSKIE ORZECZNICTWO W TYCH SPRAWACH W KOŃCU ZACZYNA SIĘ STABILIZOWAĆ – SĄDY W ZDECYDOWANEJ WIĘKSZOŚCI SPRAW STWIERDZAJĄ NIEWAŻNOŚĆ UMÓW KREDYTU LUB JE „ODFRANKAWIAJĄ”. Z DRUGIEJ STRONY SĄDY SŁUSZNIE DOSTRZEGAJĄ KONIECZNOŚĆ OCHRONY INTERESÓW KREDYTOBIORCÓW, CO PROWADZI DO ZAWIESZANIA OBOWIĄZKU SPŁAT RAT.

W praktyce wydanie przez Sąd postanowienia o zabezpieczeniu sprowadza się do tego, że od dnia jego wydania do zakończenia postępowania kredytobiorca nie musi spłacać kolejnych rat kredytu. Biorąc pod uwagę rosnący w ostatnim czasie kurs franka szwajcarskiego, coraz więcej osób jest zainteresowanych złożeniem takiego wniosku o zabezpieczenie.

FORMALNOŚCI – KIEDY I JAK ZŁOŻYĆ WNIOSEK

Wniosek o zabezpieczenie możemy złożyć zarówno wraz z pozwem jak i już po jego złożeniu tj. w trakcie trwania postępowania. W praktyce dobrze jest złożyć wniosek już na początku, a więc w tym samym piśmie, w którym składamy pozew. Taki wniosek nie podlega dodatkowej opłacie i jest rozpoznawany przez sąd „bezzwłocznie” nie później jednak niż w terminie 1 tygodnia od dnia jego wniesienia do sądu (tj. wpływu pisma do sądu). Sam wniosek nie przedłuży nam więc znacznie samego procesu, a może przynieść wymierne korzyści. Jeśli sąd oddali nasz wniosek, a więc nie „przyzna” nam zabezpieczenia możemy wnieść zażalenie na taką decyzję. Wniesienie zażalenia wiąże się z koniecznością uiszczenia opłaty w wysokości 100 zł za uzasadnienie postanowienia o oddaleniu zabezpieczenia.

KIEDY SĄD „PRZYZNAJE” ZABEZPIECZENIE?

Przepis wskazuje na dwie przesłanki uzasadniające udzielenie przez sąd zabezpieczenia. Są nimi (1) uprawdopodobnienie dochodzonego roszczenia oraz (2) uprawdopodobnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Pierwsza przesłanka – uprawdopodobnienie roszczenia – sprowadza się w praktyce do tego, że wskazane w pozwie roszczenie powinno być na tzw. „pierwszy rzut oka” wiarygodne. Sąd zapoznając się z pozwem powinien odnieść wrażenie, że jest prawdopodobne, że powód ma rację (przy czym nie znaczy to, że sąd na tym etapie przesądza już o wygraniu sprawy – w trakcie postępowania, po przeprowadzeniu wszystkich dowodów może dojść do innych wniosków). Oceny prawdopodobieństwa istnienia roszczenia sąd dokonuje przed wydaniem postanowienia w przedmiocie zabezpieczenia, na podstawie posiadanego materiału procesowego. Jeżeli zabezpieczenie ma nastąpić przed wszczęciem postępowania w sprawie albo w jego początkowym stadium (przed wymianą pism przygotowawczych i pierwszą rozprawą), podstawą ustalenia prawdopodobieństwa istnienia roszczenia będą na ogół twierdzenia powoda przytoczone na uzasadnienie wniosku o zabezpieczenie.

Druga przesłanka tj. uprawdopodobnienie interesu prawnego jest już nieco bardziej skomplikowana. Badając istnienie ww. interesu prawnego sąd zastanawia się czy istnieje uzasadniona obawa, że dłużnik (pozwany) może uniemożliwić w przyszłości wyegzekwowanie dochodzonego pozwem roszczenia lub że po wydaniu wyroku w sprawie (a więc w praktyce po 2-3 latach od dnia wniesienia pozwu) wierzyciel nie będzie posiadał już majątku pozwalającego na wyegzekwowanie wyroku (np. do tego czasu stanie się niewypłacalny, ogłosi upadłość itd.). Drugą przesłankę udzielenia zabezpieczenia można wiec sprowadzić do pytania: czy po zakończeniu sprawy powód będzie mógł skutecznie wyegzekwować to, co zostało zasądzone w wyroku?

Dwie wskazane wyżej przesłanki powinny być spełnione łącznie tj. powód powinien zarówno uprawdopodobnić roszczenie jak i interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

ZABEZPIECZENIE W SPRAWACH FRANKOWYCH

Jak w praktyce wygląda więc sprawa udzielenia zabezpieczenia w sprawach frankowych? O ile pierwsza przesłanka tj. uprawdopodobnienie roszczenia wynika bezpośrednio z treści pozwu i w większości przypadków jej istnienie nie budzi wątpliwości, o tyle uprawdopodobnienie interesu prawnego wymaga bardziej szczegółowej analizy konkretnego przypadku. Często argumentami przemawiającymi za istnieniem interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia jest np. zła sytuacja finansowa banku – tak zwłaszcza w pozwach przeciwko Getin Noble Bank S.A. czy PH S.A. (następca GE Money Bank). Sytuacja jest ułatwiona również w przypadku gdy kredytobiorca spłacił już kapitał kredytu (przykładowo kredyt opiewał na sumę 200.000 PLN, a do dnia wniesienia pozwu spłacono już 230.000). W takim wypadku bowiem przez czas trwania sprawy sądowej kredytobiorca w rzeczywistości dopłaca do tego, co po prawomocnym wyroku będzie zobowiązany zwrócić mu bank.

CO DAJE ZABEZPIECZENIE

Udzielając zabezpieczenia sąd przede wszystkim zawiesza konieczność spłat kolejnych rat kredytu przez czas trwania procesu. Biorąc pod uwagę rosnącą tendencję pozytywnych dla kredytobiorców wyroków sądów stwierdzających nieważność lub „odfrankawiających” kredyt, wydaje się uzasadnione coraz częstsze składanie w pozwach wniosków o zabezpieczenie. Tym bardziej cieszy kształtująca się praktyka sądów w coraz śmielszym udzielaniu tej formy ochrony kredytobiorców.