PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE („PPK”) TO PROGRAM, KTÓRY UTWORZONY ZOSTAŁ W CELU SYSTEMATYCZNEGO GROMADZENIA OSZCZĘDNOŚCI PRZEZ JEGO UCZESTNIKA (PRACOWNIKA). CZY KAŻDY PRACODAWCA MUSI WDROŻYĆ TEN SYSTEM U SIEBIE, A PRACOWNIK Z NIEGO SKORZYSTAĆ?

CZYM SĄ PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE I JAKIE OBOWIĄZKI MA PRACODAWCA?

Pracownicze Plany Kapitałowe to powszechny, dobrowolny i w pełni prywatny system długoterminowego oszczędzania. Od momentu wpłaty pierwszej składki oszczędności pracownika uczestniczącego w PPK będą przypisane do konkretnej osoby. Środki zgromadzone na rachunku PPK nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej. Ograniczenia te nie mają zastosowania do egzekucji mającej na celu zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych, w tym należności budżetu państwa powstałych z tytułu świadczeń wypłaconych w przypadku bezskuteczności egzekucji alimentów. W przypadku śmierci uczestnika, zgromadzone środki podlegają dziedziczeniu. Program funkcjonuje od 1 lipca  2019 r.

Proces wdrożenia PPK przebiega stopniowo, począwszy od największych pracodawców, a na najmniejszych kończąc. Największe podmioty rozpoczęły wdrożenie od lipca 2019 r.  W styczniu 2021 r. już docelowo każdy pracodawca będzie miał utworzone PPK.

Zgodnie z założeniami ustawy o pracowniczych planach kapitałowych  z dnia 4 października 2018 r. (Dz.U. z 2018 r. poz. 2215) etapy wdrożenia PPK będą odbywać się następująco:

– od 1 lipca 2019 r. – podmioty zatrudniające co najmniej 250 osób (według stanu na 31 grudnia 2018 r.);

– od 1 stycznia 2020 r. – podmioty zatrudniające co najmniej 50 osób (według stanu na 30 czerwca 2019 r.);

– od 1 lipca 2020 r. – podmioty zatrudniające co najmniej 20 osób (według stanu na 31 grudnia 2019 r.);

– od 1 stycznia 2021 r. –pozostałe podmioty oraz osoby zatrudnione  w jednostkach sektora finansów publicznych.

Umowę o prowadzenie PPK ma obowiązek założyć podmiot, który zatrudnia co najmniej jedną osobę zatrudnioną, w imieniu której jest obowiązany zawrzeć umowę o prowadzenie PPK. Co do zasady jest ona zawierana z instytucją finansową wybraną przez pracodawcę. Odpowiedzialny za utworzenie w firmie PPK jest więc pracodawca – bez względu na to, czy zatrudnia na podstawie umowy o pracę, umowy cywilnoprawnej, agencyjnej czy dana osoba będzie wykonywać pracę nakładczą.

Co istotne, przepisów ustawy nie stosuje się m.in. do  mikroprzedsiębiorcy, o którym mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców (Dz.U. poz. 646, 1479, 1629, 1633 i 2122), jeżeli wszystkie osoby zatrudnione złożą podmiotowi zatrudniającemu deklarację o rezygnacji z PPK. Podobna sytuacja dotyczy również firm prowadzących Pracowniczy Program Emerytalny (PPE), które odprowadzają składki, w wysokości co najmniej 3,5 proc. dla minimum 25 proc. osób zatrudnionych.

ZASADA DOBROWOLNOSCI UCZESTNICTWA W PPK

PPK są co do zasady obowiązkowe dla pracodawców, ale dobrowolne dla uczestników.  Co istotne, osoby w wieku od 18 do 55 lat będą automatycznie zapisywane do PPK i aby ich wypłaty nie były potrącane środki na PPK, powinni złożyć rezygnację podmiotowi zatrudniającemu w formie pisemnej.

W przypadku osób, które ukończyły 55. rok życia, ale nie mają więcej niż 70 lat, pracownik powinien samodzielnie złożyć wniosek o przystąpienie do PPK. Warunkiem będzie jednak odpowiedni staż w danej firmie – powinien on wynosić co najmniej trzy miesiące w okresie 12 miesięcy poprzedzających pierwszy dzień zatrudnienia. Natomiast osoby, które ukończyły 70. rok życia – nie mają możliwości przystąpienia do PPK.

ILE WYNOSI SKŁADKA NA PPK?

Wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może wynosić od 2 do 4 proc. jego wynagrodzenia. Pracodawca z kolei dopłaci składkę od 1,5 proc. do 4 proc. wynagrodzenia. Wpłata podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może wynosić mniej niż 2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia. W efekcie maksymalna wpłata na PPK – w przypadku jednego pracownika – mogłaby wynosić 8 proc. jego wynagrodzenia. Uiszczone przez pracownika i pracodawcę składki ma powiększać dopłata z państwowego Funduszu Pracy w wysokości 240 zł w skali roku. Dodatkowo, pracownicy otrzymają także tzw. wpłatę powitalną w wysokości 250 zł.

KIEDY MOŻNA WYPŁACIĆ ŚRODKI Z PPK?

Wypłata środków zgromadzonych na rachunku uczestnika PPK następuje wyłącznie na wniosek uczestnika po osiągnięciu przez niego 60. roku życia (nawet w przypadku rezygnacji uczestnika przed upływem tego terminu). Wypłata do 100% środków zgromadzonych na PPK, z obowiązkiem ich zwrotu w wartości nominalnej, możliwa jest również m.in. w celu pokrycie wkładu własnego w związku z budową lub przebudową budynku mieszkalnego, a  w wysokości 25% środków zgromadzonych na rachunku PPK uczestnika PPK w przypadku poważnego zachorowania uczestnika PPK, jego małżonka lub dziecka.